Fanny i Aleksander (Fanny och Alexander)

Fanny i Aleksander

dramat, fantasy, obyczajowy
Produkcja: Francja, Szwecja, RFN
Data Premiery: 1982-12-17 (Świat), 2002-11-15 (Polska)
Dystrybutor: Gutek Film

Współczesna forma światowej kinematografii powoli chyli się ku upadkowi. Coraz trudniej jesteśmy w stanie z gąszczu wszechobecnej tandety, wyłowić prawdziwy rarytas filmowy, który na stałe pozostawi swój ślad w naszej pamięci. Wielcy i uznani filmowcy albo nieudanie eksperymentują lub niestety nie stąpają już po tym świecie. Na szczęście ci ludzie pozostawili po sobie niepowtarzalne arcydzieła, które dają cień nadziei, że kiedyś nastąpi wielkie odrodzenie.

W 2007 roku świat filmowy opuścił jeden z najwybitniejszych filmowców niekonwencjonalnego kina Ingmar Bergman. Filmy tego pochodzącego ze Szwecji reżysera, scenarzysty, producenta i aktora zyskały uznanie i na stałe wpisały się w karty historii kinematografii. Bergman tworzył obrazy jedyne w swoim rodzaju. Każdy kolejny był niepowtarzalny. Tak charakterystycznego twórcę nie zawsze było można zrozumieć, jednak z czasem wzbudzał miłość i uwielbienie. Najlepszym tego przykładem jest „Fanny i Aleksander”, dzieło z 1982 roku, które dzięki współczesnej technice, wykorzystując najnowsze metody remasteringu, otrzymało odświeżony wygląd, który przypomina postać z czasów swojej premiery. Oryginalna fabuła w parze ze świeżością stworzą duet idealny.

Opowieść przedstawia historię rodzeństwa, dwunastoletniego Aleksandra (Bestii Gule) i jego ciągle milczącej siostry, ośmioletniej Fanny (Pernilla Alwin). Ich życie od najmłodszych lat nabrało kolorów w odcieni szarości. Ich dziecięcy świat nie może znaleźć miejsca i akceptacji w tym dorosłym. Film rozpoczyna się w 1907 roku, podczas Bożego Narodzenia w gronie rodziny Ekdahl. Helena i Oscar należą do grona ludzi sztuki, będąc aktorami w swoim własnym teatrze. Ich poukładane i szczęśliwe życie nie zapowiada wielkiej tragedii, jaka spadnie na tę zamożną rodzinę. Oscar umiera na deskach teatru, podczas próby do przedstawienia. Po pewnym czasie Helena wychodzi powtórnie za mąż, za luterańskiego biskupa Vergerusa. Zaistniała sytuacja wprowadziła diametralne zmiany w życiu dzieci, których dotychczas sielankowy świat zamienia się w obraz niezrozumienia i braku tolerancji. Surowy, tyranizujący ojczym nie dopuszcza myśli o dziecięcych fantazjach i przewidzeniach. Ten sposób traktowania doprowadza Fanny i Aleksandra do odczucia tłamszenia i szykanowania za bycie dziećmi. W słowniku ojczyma nie ma miejsca na litość i słabość, które prowadzają ludzi do zguby. Szkoda tylko, że prawdziwe dzieciństwo rządzi się stanowczo innymi prawami.

„Fanny i Aleksander” skupia się na przedstawieniu zmian zachodzących w życiu rodzeństwa. Zderzenie ze sobą dwóch odmiennych światów, tworzy bardzo ciekawą perspektywę. Los głównych bohaterów łapie za serce, dzięki czemu oglądający przeżywa wielkie emocje, łącząc się w bólu i cierpieniu. Obraz wielowątkowy, zmysłowy i przejmujący daje pole do wielu ważnych przemyśleń. Film zyskał ogromne uznanie pośród krytyków, a co najważniejsze widzów. Te pochwały przeniosły się na liczne nagrody:

• Oscar (najlepszy film nieangielski, najlepsze zdjęcia, scenografia i kostiumy),
• Złoty Glob,
• brytyjski BAFTA,
• francuski Cezar.

Wygrane te świadczą o kunszcie produkcji, którą w kręgach filmowych okrzyknięto arcydziełem. „Fanny i Aleksander” jest najkosztowniejszym przedsięwzięciem w historii szwedzkiego kina, a wydanie tak niebagatelnej kwoty, w odróżnieniu do współczesnych produkcji, stanowczo się opłaciło. Ingmar Bergman słynie z wyrafinowanego kina, o specyficznym wyglądzie, dla wielu osób trudnego w odbiorze.

Jego dzieła wymagają po prostu szczególnej uwagi, a po czasie wszystko stanie się zrozumiałe. Tak samo jak w opisywanym filmie, na który serdecznie zapraszam.

Fanny i Aleksander (Fanny och Alexander), 1.9 out of 5 based on 11 ratings